Công nghệ nào có khả năng tạo ra cơn bão sa thải như AI trong tương lai?

AI đang gây ra cơn bão sa thải toàn cầu, ở nhiều lĩnh vực (đặc biệt các ngành nghề liên quan công nghệ như IT, ngân hàng, tài chính...). Câu hỏi đặt ra là, liệu trong tương lai gần - từ 5 tới 20 năm tới, các công nghệ nào có tiềm năng gây ra "cơn bão sa thải" tương tự như AI hiện tại? Nói khác đi, những công nghệ nào có thể tự động hóa, thay thế lao động con người và dẫn đến thay đổi lớn trên thị trường việc làm?

Ngoài AI, một số công nghệ nổi bật có khả năng tạo ra tác động tương tự trong tương lai mà nhiều người trong chúng ta dễ dàng nhận ra, bao gồm:

1. Robot học tiên tiến (Advanced Robotics)

   Robot không chỉ dừng lại ở dây chuyền sản xuất mà đang tiến vào các lĩnh vực như y tế, nông nghiệp, logistics, và thậm chí dịch vụ khách hàng. Với sự kết hợp của AI, robot có thể thực hiện các công việc phức tạp hơn, từ phẫu thuật đến giao hàng tự động, thay thế hàng loạt lao động thủ công và cả lao động trí óc ở mức độ nhất định.

2. Tự động hóa quy trình bằng phần mềm (Robotic Process Automation - RPA)

   RPA đang được sử dụng để tự động hóa các công việc văn phòng lặp đi lặp lại như nhập liệu, xử lý hóa đơn, hay quản lý dữ liệu. Không giống AI, RPA không "học" mà hoạt động dựa trên quy tắc, nhưng nó đủ mạnh để thay thế nhiều vị trí hành chính và kế toán.

3. Công nghệ in 3D (3D Printing) 

   In 3D có thể cách mạng hóa sản xuất bằng cách giảm nhu cầu về lao động trong các nhà máy. Khi công nghệ này phát triển, nó có thể sản xuất từ đồ gia dụng đến bộ phận máy bay, khiến các ngành công nghiệp truyền thống mất đi nhiều việc làm.

4. Công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh (Blockchain & Smart Contracts)

   Blockchain có thể loại bỏ trung gian trong nhiều ngành như tài chính, bất động sản, hay pháp lý. Hợp đồng thông minh tự động thực thi các giao dịch mà không cần luật sư hay nhân viên ngân hàng, đe dọa các công việc liên quan đến giao dịch và xác minh.

5. Phương tiện tự hành (Autonomous Vehicles)

   Xe tự lái và drone giao hàng có thể thay thế tài xế, nhân viên giao hàng, và thậm chí phi công trong tương lai. Ngành vận tải, vốn sử dụng hàng triệu lao động, có thể bị ảnh hưởng mạnh mẽ.

6. Công nghệ sinh học và chỉnh sửa gen (Biotechnology & Gene Editing)

   Dù tác động không trực tiếp như AI, nhưng sự phát triển của CRISPR và các công nghệ sinh học có thể thay đổi ngành y tế và nông nghiệp. Ví dụ, cây trồng tự chống sâu bệnh có thể giảm nhu cầu về nông dân, hoặc y học cá nhân hóa có thể giảm sự phụ thuộc vào bác sĩ theo cách truyền thống.

Tuy vậy, những lĩnh vực trên, so với AI vẫn hạn chế hơn ở một số mặt. AI nổi bật vì tính linh hoạt và khả năng học hỏi, cho phép nó xâm nhập vào hầu hết mọi ngành nghề, từ sáng tạo nội dung (như viết lách, thiết kế) đến phân tích dữ liệu phức tạp. Các công nghệ khác thường giới hạn trong một lĩnh vực cụ thể, nhưng khi kết hợp với AI, chúng trở nên mạnh mẽ hơn (ví dụ: robot tích hợp AI, xe tự hành dùng AI).

Trong tương lai, cơn bão sa thải không chỉ đến từ một công nghệ mà từ sự hội tụ của chúng. Khi AI kết hợp với robot học, blockchain, hay xe tự hành, tốc độ thay thế lao động sẽ tăng lên gấp bội. Tuy nhiên, điều này cũng mở ra cơ hội: những công việc mới sẽ xuất hiện, đòi hỏi kỹ năng thích nghi và sáng tạo.