Duyệt binh vs. Diễu binh có gì khác nhau?

Chuẩn bị cho lễ diễu binh ngày 30/4/2025-theo kamereo

1. Sự khác biệt giữa Duyệt Binh và Diễu Binh

Trong tiếng Việt, duyệt binh ("troop review", "military review", hoặc "inspection parade") và diễu binh ("parade" hoặc "march-past") thường được dùng trong ngữ cảnh quân sự hoặc các sự kiện chính thức, nhưng chúng có ý nghĩa và mục đích khác nhau:

1. Duyệt binh:
   • Là hoạt động kiểm tra, đánh giá lực lượng quân đội hoặc các đơn vị tham gia bởi một lãnh đạo cấp cao (như tổng thống, thủ tướng, tư lệnh quân đội).
   • Mục đích chính là để kiểm tra sự sẵn sàng, trang bị, kỷ luật và trình độ của các lực lượng.
   • Thường diễn ra ở một địa điểm cố định (như quảng trường), nơi các đơn vị đứng tại chỗ hoặc di chuyển chậm để lãnh đạo "duyệt" (xem xét).
   • Ví dụ: Lễ duyệt binh trong các dịp quốc khánh, nơi lãnh đạo đứng trên lễ đài quan sát các khối quân di chuyển qua.
2. Diễu binh:
   • Là hoạt động các lực lượng quân đội hoặc đoàn thể diễu hành qua các tuyến đường, thường mang tính biểu dương lực lượng, thể hiện sức mạnh, đoàn kết hoặc kỷ niệm một sự kiện.
   • Mục đích chính là trình diễn, phô trương lực lượng hoặc tạo không khí lễ hội, thu hút sự chú ý của công chúng.
   • Thường đi kèm với các màn trình diễn, đội hình đẹp mắt, có thể kết hợp với các phương tiện quân sự (xe tăng, pháo, máy bay).
   • Ví dụ: Cuộc diễu binh trên đường phố trong ngày Quốc khánh hoặc lễ hội lớn.

Như vậy:

• Duyệt binh tập trung vào kiểm tra và đánh giá, mang tính nghi thức và trang trọng hơn.
• Diễu binh nhấn mạnh vào biểu diễn, phô diễn sức mạnh và thường hướng đến công chúng.

Trong thực tế, hai hoạt động này có thể kết hợp trong một sự kiện, ví dụ: một buổi lễ vừa có phần duyệt binh (lãnh đạo kiểm tra) vừa có phần diễu binh (di chuyển qua đường phố).

2. Những lễ duyệt binh và diễu binh nổi tiếng trong lịch sử

Dưới đây là một số lễ duyệt binh và diễu binh nổi tiếng trong lịch sử thế giới:

a. Grand Review of the Armies (Washington D.C., Mỹ, 1865)

• Sự kiện: Sau khi Nội chiến Mỹ kết thúc, Tổng thống Andrew Johnson ra lệnh tổ chức lễ duyệt binh và diễu binh để vinh danh Quân đội Liên bang (Union Army).
• Quy mô: Khoảng 145.000 binh sĩ từ các lực lượng Army of the Potomac, Army of Georgia, và Army of the Tennessee tham gia trong hai ngày (23-24/5/1865).
• Đặc điểm:
  • Duyệt binh: Tổng thống Johnson và Tướng Ulysses S. Grant đứng trên khán đài để kiểm tra các đơn vị quân đội, thể hiện tính kỷ luật và sức mạnh của quân đội chiến thắng.
  • Diễu binh: Các đội quân diễu hành qua đại lộ Pennsylvania, thu hút hàng trăm ngàn khán giả, đánh dấu sự kiện như một màn trình diễn sức mạnh quân sự và đoàn kết quốc gia sau chiến tranh.
• Ý nghĩa: Đây là một trong những lễ duyệt binh và diễu binh lớn nhất trong lịch sử Mỹ, giúp xoa dịu nỗi đau sau vụ ám sát Tổng thống Abraham Lincoln và khép lại Nội chiến.

b. Bastille Day Military Parade (Paris, Pháp, từ 1880)

• Sự kiện: Lễ duyệt binh và diễu binh hàng năm vào ngày Quốc khánh Pháp (14/7) trên đại lộ Champs-Élysées, kỷ niệm Cách mạng Pháp.
• Quy mô: Thường có khoảng 3.700 binh sĩ, cùng các phương tiện quân sự như xe tăng, pháo, và các phi đội bay qua bầu trời.
• Đặc điểm:
  • Duyệt binh: Tổng thống Pháp và các quan chức cấp cao đứng trên khán đài để kiểm tra các đơn vị quân đội, thể hiện sự sẵn sàng và uy tín của lực lượng vũ trang.
  • Diễu binh: Các khối quân đội, kỵ binh, và phương tiện quân sự diễu hành qua đại lộ, thu hút hàng triệu khán giả và được truyền hình toàn cầu.
• Ý nghĩa: Là lễ duyệt binh lâu đời và nổi tiếng nhất châu Âu, biểu tượng cho sức mạnh quân sự và tinh thần dân tộc Pháp.

c. Victory Day Parade (Moscow, Nga, từ 1945)

• Sự kiện: Kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã trong Thế chiến II, tổ chức vào ngày 9/5 hàng năm tại Quảng trường Đỏ.
• Quy mô: Hàng chục ngàn binh sĩ, hàng trăm xe tăng, tên lửa, và máy bay tham gia, đặc biệt trong các năm kỷ niệm lớn (như 2015, 2020).
• Đặc điểm:
  • Duyệt binh: Tổng thống Nga và các lãnh đạo quân sự kiểm tra lực lượng, nhấn mạnh sự sẵn sàng chiến đấu và truyền thống quân sự.
  • Diễu binh: Các đơn vị quân đội, bao gồm cả lực lượng tên lửa chiến lược và phi đội bay, diễu hành qua Quảng trường Đỏ, thể hiện sức mạnh quân sự của Nga.
• Ý nghĩa: Là một trong những lễ diễu binh lớn nhất thế giới, biểu tượng cho sức mạnh quân sự Nga và tinh thần yêu nước.

d. Roman Military Triumph (Rome, khoảng 223 TCN)

• Sự kiện: Các tướng lĩnh La Mã, như Marcus Claudius Marcellus, tổ chức lễ diễu hành để kỷ niệm chiến thắng trước các đối thủ (như người Gaul).
• Quy mô: Không rõ số lượng binh sĩ, nhưng bao gồm quân đội, chiến lợi phẩm, tù binh, và các nghi thức tôn giáo.
• Đặc điểm:
  • Duyệt binh: Tướng lĩnh và các nhà lãnh đạo La Mã kiểm tra quân đội tại các địa điểm như Đền Jupiter.
  • Diễu binh: Quân đội diễu hành qua các đường phố Rome, phô trương chiến thắng và củng cố quyền lực của các tướng lĩnh.
• Ý nghĩa: Là tiền thân của các lễ diễu binh hiện đại, thể hiện sức mạnh quân sự và uy tín của Đế quốc La Mã.

e. China’s 70th Anniversary Parade (Bắc Kinh, Trung Quốc, 2015)

• Sự kiện: Kỷ niệm 70 năm chiến thắng trong “Cuộc kháng chiến chống Nhật và Chiến tranh chống Phát xít” (Thế chiến II).
• Quy mô: Khoảng 12.000 binh sĩ, 500 phương tiện quân sự, và 200 máy bay tham gia.
• Đặc điểm:
  • Duyệt binh: Chủ tịch Tập Cận Bình kiểm tra các đơn vị quân đội tại Quảng trường Thiên An Môn, thể hiện sự kiểm soát và sức mạnh của Quân Giải phóng Nhân dân.
  • Diễu binh: Các đơn vị quân đội, xe tăng, tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM), và phi đội bay diễu hành, phô diễn công nghệ quân sự tiên tiến.
• Ý nghĩa: Là một trong những lễ diễu binh lớn nhất lịch sử Trung Quốc, khẳng định vị thế siêu cường quân sự của nước này.

f. National Victory Celebration (Washington D.C. và New York, Mỹ, 1991)

• Sự kiện: Kỷ niệm chiến thắng trong Chiến tranh Vùng Vịnh (Operation Desert Storm).
• Quy mô: Khoảng 8.000 binh sĩ tham gia tại Washington D.C., cùng các xe tăng, tên lửa Patriot, và máy bay chiến đấu tàng hình bay qua.
• Đặc điểm:
  • Duyệt binh: Tổng thống George H.W. Bush và Tướng Norman Schwarzkopf kiểm tra lực lượng, đánh giá sự thành công của chiến dịch.
  • Diễu binh: Quân đội diễu hành qua đại lộ Constitution, thu hút 200.000 khán giả, với các màn trình diễn quân sự như xe bọc thép và flypast.
• Ý nghĩa: Là lễ diễu binh lớn cuối cùng tại Mỹ, đánh dấu chiến thắng nhanh chóng và củng cố niềm tự hào quốc gia.

g. Một số lễ duyệt binh/diễu binh khác đáng chú ý

• World War I Victory Parade (New York, Mỹ, 1919): Tướng John J. Pershing dẫn 25.000 binh sĩ diễu hành trên Đại lộ Thứ Năm để kỷ niệm chiến thắng trong Thế chiến I.
  
  
• Trooping the Colour (London, Anh, từ 1760): Lễ duyệt binh kỷ niệm sinh nhật chính thức của Quốc vương Anh, với hơn 1.000 binh sĩ tham gia, kết hợp giữa kiểm tra lực lượng và trình diễn nghi thức.
  
  
• North Korea’s Military Parades (Bình Nhưỡng, Bắc Triều Tiên): Các lễ diễu binh vào các dịp như Ngày thành lập Đảng Lao động (10/10) thường phô trương tên lửa và vũ khí chiến lược, nhằm gửi thông điệp tới cộng đồng quốc tế.
  
  
• Croatia’s Victory Day Parade (Zagreb, Croatia, 2015): Kỷ niệm 20 năm Chiến dịch Bão táp, với sự tham gia của các đơn vị quân đội và màn trình diễn quốc ca ấn tượng.
  
  

Các lễ duyệt binh và diễu binh nổi tiếng trong lịch sử không chỉ thể hiện sức mạnh quân sự mà còn mang ý nghĩa chính trị, văn hóa, và tinh thần dân tộc. Từ các cuộc diễu hành chiến thắng của La Mã cổ đại đến các lễ duyệt binh hiện đại tại Paris hay Moscow, chúng đều phản ánh sự phát triển của nghệ thuật quân sự và cách các quốc gia sử dụng nghi thức để củng cố đoàn kết và uy tín.

3. Lễ diễu binh kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước ngày 30/4/2025 tại tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam

Bối cảnh và ý nghĩa

• Sự kiện: Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), đánh dấu chiến thắng lịch sử trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, thống nhất Việt Nam.
• Ý nghĩa: Tôn vinh chiến công của quân và dân Việt Nam, tri ân các anh hùng liệt sĩ, khẳng định sức mạnh đoàn kết dân tộc, và thể hiện khát vọng hòa bình, phát triển. Sự kiện này cũng nhấn mạnh vai trò của Việt Nam trong hợp tác quốc tế, với sự tham gia của các đoàn đại biểu nước ngoài, bao gồm Trung Quốc, Lào và Campuchia.
• Địa điểm: Trục đường Lê Duẩn, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh, trước Hội trường Thống Nhất.
• Thời gian: Bắt đầu từ 6h30 sáng ngày 30/4/2025, được truyền hình trực tiếp trên VTV1, Đài Truyền hình TP. HCM, và các đài địa phương.

Hợp luyện diễu binh cho lễ 30/4/2025 - theo báo Thanh Niên

Đặc điểm tổ chức

• Cách gọi: Chính thức được gọi là lễ diễu binh và diễu hành, nhấn mạnh khía cạnh biểu diễn và phô diễn sức mạnh trước công chúng.
• Quy mô:
  • Gồm 36 khối diễu binh (quân đội, công an, dân quân tự vệ), 12 khối diễu hành (đại diện các tầng lớp nhân dân), và 4 khối nghi trượng.
  • Hơn 10,000 cán bộ, chiến sĩ tham gia, với các khối quốc tế từ Lào và Campuchia.
  • Các xe mô hình biểu tượng (Quốc huy, Cờ Đảng, Cờ Tổ quốc, Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, Biểu tượng 50 năm thống nhất).
  • Bắn 21 phát đại bác tại Bến Bạch Đằng, màn bay chào mừng của Không quân Việt Nam (trực thăng kéo cờ, tiêm kích Su-30MK2 thả bẫy nhiệt).  
• Lộ trình: Xuất phát từ giao lộ Nguyễn Bỉnh Khiêm – Lê Duẩn, di chuyển qua lễ đài chính trước Hội trường Thống Nhất, sau đó chia thành 4 hướng để về điểm tập kết.
• Thành phần tham gia:
  • Lực lượng quân đội (lục quân, hải quân, phòng không – không quân, tăng thiết giáp), công an, dân quân tự vệ, và các khối dân sự.
  • Đặc biệt có khối nữ dân quân tự vệ tái hiện hình ảnh nữ du kích miền Nam (áo bà ba, khăn rằn, súng M16).
  • Đoàn kiều bào (hơn 120 đại biểu từ 25 quốc gia) và các đoàn quốc tế.
• Hoạt động đi kèm:
  • Lễ mít tinh (6h30) với diễn văn của Tổng Bí thư Tô Lâm, phát biểu của cựu chiến binh và thế hệ trẻ.
  • Chương trình nghệ thuật (múa súng, trống hội), thả bóng bay và chim bồ câu.
  • Các sự kiện văn hóa như bắn pháo hoa, trình diễn drone, lễ hội “Sắc màu Thành phố Bác”, triển lãm ảnh, và các chương trình nghệ thuật như “Đất nước trọn niềm vui”.

Tính chất

• Diễu binh là trọng tâm, thể hiện qua cuộc diễu hành hoành tráng qua các tuyến đường trung tâm TP. HCM, nhằm phô diễn sức mạnh quân sự, sự đoàn kết dân tộc, và niềm tự hào quốc gia.
• Duyệt binh có thể xuất hiện trong phần nghi thức ban đầu, khi lãnh đạo kiểm tra các khối lực lượng trước lễ đài, nhưng không phải trọng tâm chính.
• Sự kiện mang tính đối ngoại cao, với sự tham gia của các đoàn quốc tế và hơn 140 phóng viên nước ngoài, nhấn mạnh thông điệp hòa bình và hợp tác.
  
  

4. Lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng Phát xít Đức (Nga, 9/5/2025)

Bối cảnh và ý nghĩa

• Sự kiện: Kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng Phát xít Đức (9/5/1945 – 9/5/2025), đánh dấu sự chiến thắng của Liên Xô và các lực lượng Đồng minh trong Thế chiến II.
• Ý nghĩa: Tôn vinh sự hy sinh của nhân dân Liên Xô, khẳng định vai trò của Nga trong lịch sử thế giới, và thể hiện sức mạnh quân sự hiện đại của Liên bang Nga. Đây là một trong những sự kiện quan trọng nhất của Nga, biểu tượng cho lòng yêu nước và sức mạnh quốc gia.
• Địa điểm: Quảng trường Đỏ, Moscow.
• Thời gian: Thường diễn ra vào sáng 9/5, được truyền hình trực tiếp trên các kênh truyền hình quốc gia Nga.

Lễ duyệt binh Ngày Chiến Thắng tại Nga - theo APnews

Đặc điểm tổ chức

• Cách gọi: Chính thức được gọi là lễ duyệt binh (Victory Day Parade), nhấn mạnh khía cạnh nghi thức kiểm tra lực lượng bởi Tổng thống Nga và các lãnh đạo quân sự.
• Quy mô:
  • Hàng chục ngàn binh sĩ từ các quân binh chủng (lục quân, hải quân, không quân, lực lượng tên lửa chiến lược).
  • Hàng trăm phương tiện quân sự, bao gồm xe tăng (như T-14 Armata), pháo tự hành, tên lửa đạn đạo liên lục địa (như Yars), và các phi đội bay (máy bay chiến đấu Su-57, trực thăng Mi-28).
  • Các khối nghi thức truyền thống, như đội danh dự mang cờ chiến thắng và đội nhạc quân đội.
• Lộ trình:
  • Các khối quân đội di chuyển qua Quảng trường Đỏ, trước lễ đài nơi Tổng thống Nga và các quan chức cấp cao đứng quan sát.
  • Phần diễu hành phương tiện quân sự qua các tuyến đường trung tâm Moscow, thu hút sự chú ý của công chúng.
• Thành phần tham gia:
  • Chủ yếu là lực lượng quân đội Nga, với các đơn vị tinh nhuệ và khí tài hiện đại.
  • Một số năm có sự tham gia của các nước đồng minh (như Belarus, Trung Quốc, hoặc các nước thuộc Liên Xô cũ), nhưng năm 2025 chưa có thông tin cụ thể về các đoàn quốc tế.
• Hoạt động đi kèm:
  • Diễn văn của Tổng thống Nga (Vladimir Putin), nhấn mạnh ý nghĩa lịch sử và sức mạnh quân sự.
  • Bắn pháo hoa tại Moscow và các thành phố lớn vào tối 9/5.
  • Các buổi hòa nhạc, triển lãm, và lễ tưởng niệm tại các đài tưởng niệm Thế chiến II.

Tính chất

• Duyệt binh là trọng tâm, với phần nghi thức kiểm tra lực lượng tại Quảng trường Đỏ, nơi Tổng thống Nga trực tiếp quan sát và đánh giá các đơn vị quân đội.
• Diễu binh cũng xuất hiện trong phần diễu hành phương tiện quân sự qua các tuyến đường, nhưng mang tính biểu diễn phụ trợ, nhằm phô trương sức mạnh quân sự Nga trước công chúng và thế giới.
• Sự kiện mang tính chính trị và quân sự mạnh mẽ, thường được dùng để gửi thông điệp về sức mạnh và vị thế của Nga trên trường quốc tế.

5. Bạn đã thấy sự khác biệt giữa hai nghi lễ?

Tiêu chí	Lễ diễu binh Việt Nam (30/4/2025)	Lễ duyệt binh Nga (9/5/2025)
Tên gọi	Lễ diễu binh và diễu hành	Lễ duyệt binh (Victory Day Parade)
Trọng tâm	Diễu binh: Phô diễn sức mạnh quân sự, đoàn kết dân tộc, và niềm tự hào quốc gia trước công chúng; nhấn mạnh hòa bình và hợp tác quốc tế.	Duyệt binh: Nghi thức kiểm tra lực lượng bởi lãnh đạo, nhấn mạnh sức mạnh quân sự và uy tín quốc gia; diễu hành là phần phụ trợ.
Bối cảnh lịch sử	Kỷ niệm 50 năm chiến thắng chống Mỹ, thống nhất đất nước (1975).	Kỷ niệm 80 năm chiến thắng Phát xít Đức trong Thế chiến II (1945).
Ý nghĩa	Tri ân liệt sĩ, khẳng định độc lập, thống nhất, và khát vọng phát triển; mang thông điệp hòa bình.	Tôn vinh chiến thắng Thế chiến II, thể hiện sức mạnh quân sự Nga và lòng yêu nước.
Quy mô	Hơn 10,000 người, 36 khối diễu binh, 12 khối diễu hành, 4 khối nghi trượng; có sự tham gia của Lào, Campuchia, và kiều bào.	Hàng chục ngàn binh sĩ, hàng trăm phương tiện quân sự hiện đại; chủ yếu là lực lượng Nga, có thể có đồng minh.
Thành phần	Quân đội, công an, dân quân tự vệ, dân sự, kiều bào, và các đoàn quốc tế (Lào, Campuchia).	Chủ yếu là quân đội Nga, với các đơn vị tinh nhuệ và khí tài tối tân.
Lộ trình	Di chuyển qua đường Lê Duẩn, TP. HCM, chia 4 hướng sau lễ đài.	Di chuyển qua Quảng trường Đỏ và các tuyến đường trung tâm Moscow.
Hoạt động nghi thức	Mít tinh, diễn văn của Tổng Bí thư, bắn đại bác, bay chào mừng, thả chim bồ câu.	Diễn văn của Tổng thống, nghi thức mang cờ chiến thắng, bắn pháo hoa.
Tính đối ngoại	Cao, với hơn 20 đoàn quốc tế, 140 phóng viên nước ngoài, nhấn mạnh hợp tác và hòa bình.	Thấp hơn, tập trung vào nội bộ và đồng minh, mang tính phô trương sức mạnh quân sự.
Không khí	Lễ hội, kết hợp nghệ thuật, văn hóa, và công nghệ (drone, pháo hoa).	Trang nghiêm, tập trung vào nghi thức quân sự và lịch sử.

• Lễ diễu binh tại Việt Nam (30/4/2025) tập trung vào diễu binh, với mục tiêu phô diễn sức mạnh quân sự và dân sự, kết nối quá khứ với hiện tại, và lan tỏa thông điệp hòa bình, hợp tác quốc tế. Sự kiện mang tính lễ hội, đa dạng về thành phần tham gia (quân sự, dân sự, quốc tế), và kết hợp nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật.
• Lễ duyệt binh tại Nga (9/5/2025) nhấn mạnh duyệt binh, với trọng tâm là nghi thức kiểm tra lực lượng và phô trương sức mạnh quân sự hiện đại, mang tính trang nghiêm và chính trị cao, hướng đến củng cố uy tín quốc gia và lòng yêu nước.

Sự khác biệt chính nằm ở trọng tâm (diễu binh so với duyệt binh), tính chất (lễ hội và đối ngoại so với trang nghiêm và quân sự), và thành phần tham gia (đa dạng với dân sự và quốc tế so với chủ yếu quân sự). Cả hai đều là những sự kiện quan trọng, phản ánh tinh thần dân tộc và bối cảnh lịch sử riêng của mỗi quốc gia.